(P40) Phương pháp luyện tập đàn piano - Nguyên lý và nguyên tắc nền tảng

4. Bàn tay, ngón tay, các cử động cơ thể cho kỹ thuật (tiếp theo)

b. Chơi bằng các Tư thế Ngón dẹt (Flat Fingers) (các tư thế FFP, Nhện (Spider), Kim tự tháp (Pyramid)

Khi các ngón tay được duỗi dẹt, bạn có thể với trở lại xa hơn về hướng nắp che phím. Trong tư thế này, nó đòi hỏi thêm một chút sức để nhấn các phím bởi lực đòn bẩy thấp hơn do hậu quả của khoảng cách ngắn hơn tới miếng nỉ lót thanh trục phím [key bushing] (ở chốt cân bằng - balance rail pin). Trong lượng phím (tác dụng) nặng hơn do hậu quả này sẽ cho phép bạn chơi PP êm hơn. Do vậy cái khả năng tiến gần hơn miếng nỉ lót thanh trục phím sẽ gây ra cái khả năng làm tăng trọng lượng tác dụng của phím. Trong lượng phím (tác dụng) nặng hơn cho phép nhiều chủ động hơn và chơi pianissimo êm/khẽ hơn. Mặc dù sự thay đổi ở trọng lượng phím là nhỏ, hiệu quả này được phóng đại đáng kể ở tốc độ nhanh. Những tranh cãi là rằng các phần đầu của các phím cho bạn lực đòn bẩy lớn hơn/ cánh tay đòn dài hơn [more leverage] nhờ đó bạn được nhiều chủ động hơn cho PP. Vậy thì hãy thử cả hai phương pháp và xem cái nào hiệu quả nhất cho bạn.

FFP còn cho phép chơi fortissimo lớn hơn, đặc biệt là với các phím đen. Có hai lý do. Thứ nhất, vùng tiếp xúc [với mặt phím] của ngón tay có diện tích lớn hơn và có một đệm thịt dày hơn, như được giải thích bên trên. Do đó, bạn có thể truyền [sang phím] một lực lớn hơn với ít rủi ro chấn thương hoặc đau đớn hơn. Thứ hai, sự chính xác được gia tăng nhờ vùng tiếp xúc lớn hơn giúp bạn tạo ra một fortissimo tự tin, uy lực, và phong phú. Ở tư thế khum, xác suất chơi hụt hay trượt các phím đen hẹp đôi khi thật kinh hoàng khi chơi fortissimo. Những người ủng hộ tư thế khum tranh cãi rằng tư thế khum là tư thế ngón duy nhất đủ mạnh để chơi fortissimo lớn nhất. Điều này không đúng; các vận động viên thực hiện việc đứng bằng các ngón tay thì đứng FFP, chứ không bằng các đầu ngón tay. Trong thực tế những người chơi piano mà tập luyện quá sức khi sử dụng tư thế khum thường bị chấn thương đầu ngón tay.

Khả năng chơi fortissimo dễ dàng hơn gợi nghĩ rằng FFP có thể là thư giãn hơn tư thế khum. Điều này hoá ra là thực, nhưng còn có một cơ chế phụ mà làm tăng sự thư giãn. Với FFP, bạn có thể lệ thuộc các gân/dây chằng ở dưới các xương ngón để giữ ngón thẳng khi bạn nhấn xuống phím. Nghĩa là, không như tư thế khum, bạn hầu như không cần nỗ lực nào để giữ cho các ngón tay thẳng (khi nhấn xuống các phím) bởi vì trừ phi bạn bị bệnh xơ cứng đa khớp, các dây gân ở hông lòng bàn tay của các ngón tay sẽ ngăn chặn chúng khỏi bị cong ngược lại. Do đó, khi luyện tập FFP, hãy học cách sử dụng các dây gân này để giúp bạn thư giãn. Hãy cẩn thận khi bạn khởi đầu việc sử dụng FFP để chơi fortissimo. Nếu bạn không thư giãn hoàn toàn, bạn có thể mắc nguy cơ làm chấn thương các dây gân này bởi sự làm căng chúng quá đáng, đặc biệt là ngón út, bởi các dây gân ngón út là quá bé. Nếu bạn bắt đầu cảm thấy đau, thì hoặc là là làm cứng ngón tay lại trong khi nhấn phím, không thì hãy dừng FFP và khum ngón tay đó lại. Khi chơi fortissimo với các ngón tay khum, bạn phải điều khiển cả các cơ duỗi và các cơ gập của mọi ngón tay để giữ chúng ở tư thế khum. Ở tư thế ngón dẹt, bạn có thể thư giãn hoàn toàn các cơ duỗi và chỉ sử dụng các cơ gập, do vậy hầu như loại bỏ stress hoàn toàn (điều gây ra do hai hệ bắp cơ đối kháng nhau), và làm đơn giản sự vận động tới hơn 50% khi nhấn phím xuống.

Cách tốt nhất để khởi tập FFP là luyện tập âm giai B major. Ở âm giai này, tất cả các ngón tay toàn chơi trên các phím đen ngoại trừ ngón cái và ngón út. Bởi hai ngón này nói chung không chơi các phím đen trong các câu chạy, đây chính xác là cái mà bạn muốn luyện tập. Sự phân ngón cho RH là chuẩn mực cho âm giai này, LH phải bắt đầu bằng ngón 4 ở nốt B. Bạn nên đọc mục III.5 về luyện chơi nhanh các âm giai trước khi tiếp tục phần này bởi bạn sẽ cần biết cách chơi ngón cái tréo bên trên (TO) và cách sử dụng các động tác glissando, vv. Bằng cách cảm giác các phím, bạn sẽ không bao giờ bị hụt/trượt một nốt lẻ nào bởi bạn đã biết các phím đó ở đâu trước khi chơi chúng. Nếu một bàn tay mà yếu hơn tay kia, sự khác biệt này sẽ lộ rõ rệt hơn với các ngón dẹt. FFP làm lộ rõ các kỹ năng/những sự thiếu hụt kỹ thuật rõ rệt hơn bởi sự khác biệt ở lực đòn bẩy (các ngón thì dài hơn một cách có hiệu dụng) và các ngón thì nhạy cảm hơn. Trong trường hợp đó, hãy sử dụng bàn tay khoẻ hơn để dạy tay yếu hơn cách chơi. Sự luyện tập với các ngón dẹt có thể là một trong các cách nhanh nhất để khích lệ bàn tay yếu hơn đuổi kịp tay kia bởi vì bạn đang hoạt động một cách trực tiếp với các bắp cơ chính liên quan tới kỹ thuật.

Soạn giả: Chuan C. Chang (nhà khoa học)

Dịch giả: Nhật Nguyệt (thi sĩ)

Chia sẻ, sao chép vui lòng ghi rõ nguồn bài viết thuộc bản quyền Harmony Co., Ltd

>>Xem tiếp:

2. Xoay vòng - Cycling (Chopin - Fantaisie Impromptu)

3. Láy rền và Reo dây - Trills & Tremolos

a. Láy rền - Trills

b. Reo dây - Tremolo (Chương thứ nhất, Sonata Pathetique của Beethoven)

4. Bàn tay, ngón tay, các cử động cơ thể cho kỹ thuật.

a. Các động tác của bàn tay

b. Chơi bằng các Tư thế Ngón dẹt (Flat Fingers)

c. Các động tác của cơ thể - Body Motions