(P30) Phương pháp luyện tập đàn piano - Nguyên lý và nguyên tắc nền tảng

2. Xoay vòng - Cycling (Chopin - Fantaisie Impromptu)

Xoay vòng là quy cách xây dựng kỹ thuật tốt nhất cho các thứ chẳng hạn các câu/đoạn mới hoặc nhanh mà bạn không thể xử lý. Xoay vòng (còn gọi là " vòng lặp - looping") là tách riêng ra một phân khúc nhỏ (segment) rồi chơi nó lặp đi lặp lại; thông thường là một cách liên tục, không hề có chỗ ngắt dừng. Nếu một móc liên kết mà cần cho sự xoay vòng một cách liên tục cũng chính là nốt đầu tiên của phân khúc đó, thì phân khúc này sẽ xoay vòng tuần hoàn một cách tự nhiên; nó được gọi là một phân khúc-tự tuần hoàn (self-cycling segment). Một ví dụ là nhóm bốn nốt [quadruplet] CGEG. Nếu một móc liên kết cần có là khác, bạn cần tự sáng tạo ra một móc [chẳng hạn thêm mốt nốt hợp lý nào đó vào phân khúc -ND] mà nó giúp dẫn [nốt cuối của phân khúc-ND] trở lại nốt thứ nhất của phân khúc để bạn có thể xoay vòng phân khúc đó một cách tuyệt đối liên tục.

Xoay vòng về căn bản là sự thuần lặp đi lặp lại, nhưng điều quan trọng lại là sử dụng nó hầu như là một quy trình chống-lặp lại (anti-repetition procedure), một cách thức nhằm tránh sự lặp lại máy móc vô nghĩa. Ý nghĩa đằng sau sự xoay vòng này là bạn cần thụ đắc một kỹ thuật nào đó thật nhanh mà điều đó sẽ giúp bạn trừ khử sự lặp lại không cần thiết, vô nghĩa, máy móc. Nhằm tránh khỏi sự thâu nhiễm các thói quen xấu, hãy thay đổi tốc độ và thử nghiệm với các tư thế bàn tay/cánh tay/ngón tay khác nhau sao cho bạn đạt hiệu quả chơi tối ưu và luôn luyện tập với sự thư giãn; gắng không xoay vòng một thứ y hệt quá nhiều lần. Hãy chơi khẽ (ngay cả các đoạn cường độ lớn) cho tới khi bạn đạt được kỹ thuật đó, tốc độ cần đạt tối thiểu là 20% trên tốc độ yêu cầu, và, nếu có thể, lên tới gấp đôi tốc độ yêu cầu (final speed). Trên 90% của thời gian luyện tập xoay vòng nên chơi ở các tốc độ mà bạn có thể xử lý một cách thoải mái và chính xác. Rồi xoay vòng giảm tốc dần dần cho tới các tốc độ rất chậm. Bạn sẽ hoàn thành một sự luyện tập xoay vòng khi mà bạn đã có thể chơi phân khúc đó ở bất kỳ tốc độ nào trong bất kỳ chiều dài thời gian nào, mà không phải nhìn vào bàn tay, một cách hoàn toàn thoải mái, và với sự chủ động/kiểm soát hoàn toàn. Bạn có thể phát hiện ra rằng ở các tốc độ trung bình nào đó [tức giữa tốc độ nhanh nhất và tốc độ chậm nhất - ND] thì bạn gặp trở ngại. Khi đó, hãy luyện tập xoay vòng ở các tốc độ này bạn chúng có thể được cần khi bạn bắt đầu HT. Hãy luyện tập mà không sử dụng pedal (một phần là nhằm tránh nhiễm thói quen xấu của sự không nhấn hết phím cho tới khi kỹ thuật bạn cần đã được hoàn thiện. Luân chuyển thường xuyên giữa hai bàn tay để tránh chấn thương.

Nếu một kỹ thuật đòi hỏi 10.000 lần lặp lại (một yêu cầu tiêu biểu cho những thứ thật sự khó), thì sự xoay vòng cho phép bạn hoàn thành số lần lặp lại đó trong thời gian ngắn nhất có thể. Thời gian tiêu biểu cần cho một vòng quay là khoảng độ 1 giây, như thế 10.000 vòng quay chiếm chưa đầy 4 tiếng đồng hồ. Nếu bạn xoay vòng một phân khúc trong 10 phút một ngày, 5 ngày một tuần, thì 10.000 vòng quay chiếm chưa đầy một tháng. Hiển nhiên, những thứ rất khó sẽ chiếm của bạn nhiều tháng luyện tập ngay cả khi bạn sử dụng các phương pháp tốt nhất, và còn lâu hơn nhiều nữa nếu bạn sử dụng các phương pháp kém hiệu quả hơn.

Xoay vòng tiềm tàng khả năng gây chấn thương cao nhất trong các quy trình luyện tập piano, vì vậy làm ơn thận trọng. Đừng tập quá trớn vào ngày đầu tiên, và xem có gì xảy ra hôm sau. Nếu không có đau nhức gì hôm sau, bạn có thể tiếp tục hoặc gia tăng luyện tập quay vòng. Trên hết, bất cứ khi nào bạn quay vòng, hãy thực hiện hai sự xoay vòng đồng thời, một cho RH và cái kia cho LH để bạn có thể luân chuyển hai tay thường xuyên.Với người còn trẻ, xoay vòng quá mức có thể gây đau nhức; trong trường hợp đó, hãy dừng quay vòng, và bàn tay sẽ tự hồi phục trong vài ngày sau. Với người lớn tuổi hơn xoay vòng quá mức có thể gây thấp khớp cấp phát (osteo-arthritic flare-ups) mà có thể mất nhiều tháng mới dịu đau.

Hãy áp dụng luyện tập xoay vòng với bản Fantaisie Impromptu của Chopin : phần arpeggio tay trái, ô nhịp thứ 5. Sáu nốt đầu tiên lập thành một phân khúc tự tuần hoàn, vì vậy có thể thử nó. Khi tôi lần đầu thử nó, quãng dan tay là quá lớn với đôi bàn tay nhỏ của tôi, vì thế tôi bị mỏi quá nhanh. Điều tôi đã thực hiện là xoay vòng 12 nốt đầu tiên Lần thứ hai, 6 nốt dễ hơn cho phép hai tay tôi nghỉ ngơi một chút và do đó giúp tôi có thể xoay vòng phân khúc 12 nốt lâu hơn và với tốc độ cao hơn. Dĩ nhiên, nếu bạn thực sự muốn tăng tốc (không cần thiết cho LH nhưng có thể hữu dụng cho RH trong tác phẩm này) xoay vòng chỉ nhóm parallel set thứ nhất (nhóm 3 hoặc 4 nốt cho LH).

Khả năng chơi phân khúc thứ nhất của bạn không tự động khiến bạn chơi được tất cả các arpeggio khác. Thực tế, bạn sẽ cần khởi đầu thậm chí từ vạch xuất phát cho cùng những nốt y như vậy cách một quãng tám thấp hơn. Dĩ nhiên, arpeggio thứ hai sẽ dễ dàng hơn sau khi bạn đã thuần thục arpeggio thứ nhất, nhưng bạn có thể kinh ngạc với khối lượng luyện tập bạn cần để lặp lại khi chỉ có một thay đổi nhỏ trong phân khúc đó. Điều này xảy ra bởi có rất nhiều bắp cơ trong cơ thể bạn mà não bộ bạn có thể chọn một bộ bắp cơ khác để tạo những động tác mà chỉ rất ít khác nhau (và nó thường làm như vậy). Không như một robot, bạn hầu không có lựa chọn về việc các bắp cơ nào mà não bộ của bạn sẽ chọn dùng. Chỉ khi bạn đã thực hiện một lượng rất lớn các arpeggio như vậy thì cái arpeggio mới mới trở nên dễ dàng. Vậy nên, bạn nên sẵn sàng việc mình phải xoay vòng không ít cho các arpeggio.

Soạn giả: Chuan C. Chang (nhà khoa học)

Dịch giả: Nhật Nguyệt (thi sĩ)

Chia sẻ, sao chép vui lòng ghi rõ nguồn bài viết thuộc bản quyền Harmony Co., Ltd

>>Xem tiếp:

Bài viết liên quan

TỪ VIẾT TẮT & THUẬT NGỮ THƯỜNG DÙNG

12/07/2021

SÁCH PHƯƠNG PHÁP LUYỆN TẬP ĐÀN PIANO - NGUYÊN LÝ VÀ NGUYÊN TẮC NỀN TẢNG tảng (Fundamentals of Piano Practice) Soạn giả: Chuan C. Chang (nhà khoa học) Dịch giả: Nhật Nguyệt (thi sĩ) Chia sẻ, sao chép vui lòng ghi rõ nguồn bài viết thuộc bản quyền Harmony Co., Ltd TỪ VIẾT TẮT AP =...