(P95) Phương pháp luyện tập đàn piano - Nguyên lý và nguyên tắc nền tảng

7. Các bài tập

e. Chơi các hợp âm (rộng), các bài tập dan ngón/lòng bàn tay.

Ở mục II.10, kỹ thuật rơi trọng lực [gravity drop] đã được sử dụng để cải thiện sự chính xác của hợp âm. Tuy nhiên, nếu vẫn có một sự không đồng đều sau khi sử dụng kỹ thuật rơi trọng lực, thì tức là bạn đã mắc một vấn đề trở ngại căn bản mà phải được chẩn đoán và điều trị bằng cách sử dụng các bài tập PS. Các hợp âm trở nên không đồng đều khi khả năng kiểm soát các ngón riêng là không đều. Hãy lấy một ví dụ. Giả sử bạn đang chơi LH một quãng C.E đối lập một G ở quãng tám thứ 3. C3.E3 và G3 được chơi với các ngón 5.3 và 1, một chuỗi 5.3,1,5.3,1,5.3,1, vv. Hãy giả định thêm rằng có thêm một vấn đề trở ngại với 5.3. Hai ngón này không đáp phím cùng lúc. Cách chẩn đoán vấn đề này là thử các PS 5,3, rồi thử kiểm tra 3,5. Nếu bạn gặp một vấn đề, thì nhiều khả năng là bạn gặp nhiều vấn đề với một ngón này hơn ngón khác, hoặc cả hai. Thông thường, 3,5 thì khó hơn là 5,3 do cấu trúc xương của cẳng tay. Hãy luyện tập nhóm/các nhóm PS có vấn đề. Một khi bạn đã có thể chơi cả hai PS trên trôi chảy, thì quãng này sẽ có kết quả tốt hơn. Có một khả năng (ít xảy ra hơn) rằng vấn đề trở ngại là ở các PS 5,1 hoặc 3,1, vì vậy nếu 5,3 không hiệu quả, hãy thử các nhóm này.

Bàn tay có hai hệ bắp cơ mà giúp sự dan các ngón tay/lòng bàn tay để với cho các hợp âm rộng. Một hệ cơ chủ yếu cho việc mở rộng lòng tay và dan các ngón tay. Khi dan bàn tay để chơi các hợp âm rộng, hãy sử dụng chủ yếu hệ cơ cho sự mở rộng lòng tay. Cái cảm giác đúng sẽ là sự dan rộng lòng tay nhưng với các ngón tay tự do; tức là, dan rộng các khớp đốt ngón thay vì là các đầu ngón. Hệ bắp cơ thứ hai chỉ dành cho sự dan các ngón. Sự dan này giúp mở rộng lòng tay nhưng nó lại can thiệp tới sự vận động của ngón bởi vì nó có xu hướng khoá các ngón tay vào lòng tay. Hãy đào luyện tập quán sử dụng các cơ lòng tay một cách riêng rẻ với các cơ ngón tay. Cách này sẽ làm giảm cả stress và mỏi khi dang chơi các hợp âm, và cải thiện sự chủ động kiểm soát. Nhẽ tất nhiên, cách dễ nhất là sử dụng đồng thời cả hai hệ cơ, nhưng điều hữu ích là biết có hai hệ cơ khi hoạch định các bài tập và quyết định phương cách để chơi các hợp âm.

Sự dan ngón: Để có thể kiểm tra các ngón tay của bạn đã được dan hết cỡ của chúng hay chưa, hãy mở rộng lòng tay của bạn hết mực tối đa, và dan các ngón tay của bạn tới mực với tối đa; hãy thực hiện việc này trên một bề mặt phẳng với cổ tay chạm vào mặt phẳng đó. Nếu ngón cái và ngón út lập thành gần như một đường thẳng, thì các ngón sẽ không thể dan thêm nữa. Nếu chúng lập thành một chữ "V", thì độ dan của bàn tay bạn còn có thể được mở rộng thêm bằng cách thực hiện các bài tập dan. Một cách khác để kiểm tra sự thẳng hàng này là đặt lòng tay trên một mặt bàn ở mép bàn với ngón cái và ngón út ở dưới rìa mặt bàn, sao cho chỉ các ngón 2, 3, và 4 là đang tựa trên mặt bàn. Nếu ngón cái và ngón út của bạn mà lập thành một hình tam giác, thì độ dan của bạn còn có thể được mở rộng thêm. Việc này có thể dùng “thủ thuật” bằng cách nhấc cổ tay lên, nhưng hậu quả này là một tư thế vụng và một độ dan bé hơn. Hãy thực hiện một bài tập dan bằng cách đẩy bàn tay về hướng rìa bàn để dan ngón cái và ngón út nhiều hơn. Bạn có thể tiết kiệm một ít thời gian bằng cách dan một bàn tay sử dụng cái rìa/mép trên của của cây piano trong khi đang luyện tập HS với tay kia.

Sự dan lòng bàn tay: Là quan trọng hơn, nhưng khó hơn, việc dan lòng tay thay vì các ngón tay. Một cách là đặt lòng tay phải lên trên lòng tay trái, cánh tay phải hướng về phía trái và cánh tay trái hướng về phía phải, với hai bàn tay ở đằng trước ngực. Ở tư thế này, ngón cái sẽ gặp ngón út; hãy cài các ngón cái và các ngón út sao cho các ngón 2,3,4 thì ở trên lòng tay còn thì 1,5 thì nhô ra trên mặt lưng của bàn tay. Rồi đẩy hai bàn tay cùng nhau về phía trước sao cho các ngón cái và các ngón út đẩy nhau ra sau, do đó mà làm dan rộng lòng tay. Hành động này được minh hoạ ở hình III.7a. Ngoài ra, hãy luyện tập các cơ dan của lòng tay và ngón tay trong khi áp dụng đồng thời lực đẩy. Đây không phải là một bài tập đẳng cự [isometric], vì vậy các động tác dan nên nhanh và ngắn. Khả năng dan nhanh và thư giãn tức thì là quan trọng cho sự thư giãn. Hoạt động dan thường xuyên khi còn trẻ sẽ tạo một khác biệt đáng kể ở tầm với so với khi bạn đã lớn tuổi hơn, và sự duy trì thường xuyên hoạt động dan thì sẽ ngăn độ với này bị suy giảm theo tuổi tác. Các màng nối giữa các ngón tay có thể được căng bằng cách ép chặt chúng vào nhau sử dụng hai bàn tay. Lấy ví dụ, để căng màng ngón giữa các ngón tay 2 và 3, hãy dan 2 ngón đó ở cả hai bàn tay thành hình hai chữ V. Kế, hãy ép chặt các đỉnh của hai chữ V đó với nhau. Để đạt hiệu quả tối đa, hãy sử dụng các cơ dan của lòng tay và ngón tay để căng lòng tay cùng với mọi động tác ép này. Lần nữa, đừng thực hiện các bài tập như những bài tập đẳng cự này mà hãy sử dụng các động tác nhanh. Hầu hết mọi người có độ dan tay trái lớn hơn một chút, và một số người có thể dan rộng hơn bằng cách sử dụng các ngón 1,4 thay vì 1,5.

Khi chơi các hợp âm rộng, ngón cái nên hơi khum vào phía trong, chứ không duỗi thẳng hoàn toàn. Với những người có ngón cái mà có thể cong ngược lên, thì hãy chú ý tư thế này với tầm dan tối đa; nếu bạn hình thành tập quán cong ngược ngón cái này luôn luôn mọi lúc, thì tập quán này sẽ trở thành hầu như không thể đảo nghịch và sẽ tạo trở ngại cho TO. Nghe ngược với trực cảm, rằng bằng cách gập ngón cái vào trong, thì bạn lại có thể đạt đố dan/với xa hơn, điều này xảy ra là vì sự đào luyện đặc biệt của đầu ngón cái. Khi chơi các hợp âm, bàn tay phải chuyển tới các tư thế của các hợp âm đó, và các động tác này phải rất chính xác nếu muốn các hợp âm ấy hình thành thích đáng. Đây chính là động tác "nhảy-jump" sẽ được thảo luận bên dưới; bạn sẽ cần phát triển các động tác nhảy thích đáng cũng như một tập quán về sự cảm giác/chạm các phím để có thể thực thi chơi hợp âm tốt. Bạn không thể chỉ cần nhấc cao bàn tay, chỉnh vị trí tất cả các ngón tay vào tư thế đúng, khện chúng xuống, rồi mong chờ sẽ đánh trúng các nốt một cách chính xác vào đồng thời điểm. Các nghệ sĩ piano vĩ đại thường vẻ như đã làm như thế, nhưng như chúng ta xem xét dưới đây, thực sự họ không làm vậy. Do thế, cho tới khi bạn đã hoàn thiện thao tác nhảy và có khả năng cảm giác các phím, thì nguyên nhân của bất kỳ vấn đề nào về sự chơi các hợp âm đều có thể không xuất phát từ sự thiếu tầm dan/với hoặc sự chủ động ngón. Đã tới lúc chúng ta nghiên cứu cách thực thi những cú nhảy này.

Soạn giả: Chuan C. Chang (nhà khoa học)

Dịch giả: Nhật Nguyệt (thi sĩ)

Chia sẻ, sao chép vui lòng ghi rõ nguồn bài viết thuộc bản quyền Harmony Co., Ltd

>>Xem tiếp:

7. Các bài tập

a. Giới thiệu: Các bài tập Thuần tuý, Tạo độ mềm dẻo/linh hoạt, và Điều kiện thích nghi.

b. Các bài tập nhóm Parallel Set cho sự phát triển kỹ thuật thuần tuý

c. Cách sử dụng các bài tập Parallel Set (Chương 3, Appassionata-Beethoven)

d. Các âm giai, Arpeggio, các bài tập cho sự độc lập ngón và sự nhấc ngón.

e. Chơi các hợp âm (rộng), các bài tập dan ngón/lòng bàn tay.

f. Luyện tập các thao tác Nhảy

g. Bài tập dan/duỗi cơ (Stretching) và các bài tập khác.